BEZPIECZNE KORZYSTANIE Z PRZESTRZENI PUBLICZNEJ
Taką nazwę nadaliśmy jednej z form wsparcia realizowanych przez Kujawsko-Pomorski Okręg PZN w ramach projektu „Centrum rehabilitacji niewidomych i słabo widzących” dofinansowanego ze środków PFRON.Celem wsparcia było zwiększenie samodzielności osób z dysfunkcją wzroku w korzystaniu z przestrzeni publicznej poprzez nabycie wiedzy w zakresie orientacji przestrzennej i „oswajanie” obiektów, które służą społeczności lokalnej, poznanie punktów orientacyjnych, najbezpieczniejszych szlaków komunikacyjnych prowadzących do tych miejsc.
Odpowiadając na potrzeby i zainteresowania naszych członków w 2019 roku okręg zrealizował na terenie Bydgoszczy 4 wspólne wyjście dla około 15 uczestników projektu do instytucji użyteczności publicznej, służących nie tylko mieszkańcom miasta.
Każde wyjście rozpoczynaliśmy od przypomnienia zasad bezpiecznego przemieszczanie się z przewodnikiem i białą laską, korzystania z komunikacji publicznej (tramwaj, autobus), pokonywanie przejścia z sygnalizacją świetlno-dźwiękową oraz bez sygnalizacji itp.
Naszym pierwszym celem stała się nowa siedziba Kujawsko-Pomorskiego Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia, który mieści się obecnie przy ul. Łomżyńskiej 33.
Budynek NFZ jest usytuowany na osiedlu Wyżyny w otoczeniu bloków i domków jednorodzinnych, w dość dużej odległości od przystanków komunikacji miejskiej.
Wysiedliśmy na przystanku przy ul. Magnuszewskiej, a następnie podążaliśmy ul. Bohaterów Kragujewca, która doprowadziła nas do budynku NFZ - wejście główne jest od ul. Łomżyńskiej.
W budynku przedstawiciele NFZ zapoznali nas z przestrzenią użytkową budynku w części przeznaczonej dla petentów. Następnie odbyło się spotkanie, na którym 4 pracowników NFZ życzliwie i szczegółowo udzielało informacji dotyczących kompetencji instytucji oraz procedur korzystania ze świadczeń medycznych.
Przekazano nam wykaz istotnych numerów telefonów w Kujawsko– Pomorskim Oddziale Wojewódzkim NFZ (dostępne na www.kujawskopomorski.pzn.org.pl w zakładce Aktualności).
Na drugie miejsce wymagające „oswojenia” wybraliśmy dworzec PKP Bydgoszcz Główna. Znajduje się on w centrum, dzięki czemu dojazd jest możliwy niemal z każdej części miasta. Budynek został zmodernizowany w 2015 roku. Zmieniła się także infrastruktura w jego pobliżu, powstały nowe przystanki komunikacji miejskiej. Szczegółowo infrastruktura dworca i zastosowane udogodnienia były już kilkakrotnie opisywane na łamach OKA. Zastosowano wiele udogodnień dla osób niepełnosprawnych. Zgodnie z pokontrolnymi zaleceniami ekspertów PZN powołanych przez Najwyższą Izbę Kontroli i innych opiniodawców, uzupełniono brakujące rozwiązania, a niektóre poprawiono.
W holu głównym na grupę oczekiwał pracownik PKP, który oprowadził nas po dworcu. Pozytywnie odebrane zostały ciągi komunikacyjne z prowadnicami dla białych lasek prowadzącymi do tablic informacyjnych - tyflograficznych. Na kondygnacji głównego wejścia znajduje się wejście na peron 1. oraz windy, którymi można zjechać na poziom kas i wejścia na perony od 2 do 5. Windy są udźwiękowione, a przyciski prawidłowo oznaczone. Na perony można się dostać schodami lub windami znajdującymi się na wysokości wejścia na każdy z peronów. W razie trudności można skorzystać z punktów SOS, czyli urządzeń znajdujących się w różnych miejscach dworca. Niestety dojście do nich nie jest oznaczone i zlokalizowanie ich przez osoby niewidome może sprawić duży problem, co zauważyli uczestnicy spotkania. Kolejny stanowią płyty peronowe. Choć mają zróżnicowaną fakturę dla ułatwienia prawidłowego usytuowania się osoby niewidomej, różnice są zbyt małe i niewyczuwalne pod stopą ani też przez białą laskę.
Mimo tych kilku zastrzeżeń, dworzec odebrany został pozytywnie przez grupę i możemy życzyć sobie, aby w innych budynkach zastosowano tak wiele udogodnień dla osób z niepełnosprawnością wzroku.
Przedstawiciel PKP przekazał nam informacje, które mogą ułatwić podróżowanie osobom niepełnosprawnym (dostępne na www.kujawskopomorski.pzn.org.pl w zakładce Aktualności).
Na kolejne spotkanie umówiliśmy się z przedstawicielem Urzędu Miasta, który oprowadził grupę po przestrzeni użytkowej budynku w części przeznaczonej dla petentów. Odbyło się spotkanie z przedstawicielami Wydziału Spraw Obywatelskich Urzędu Miasta Bydgoszczy, na którym przekazano informacje dotyczące kompetencji i zadań poszczególnych referatów, procedur korzystania z różnych świadczeń, udogodnień dla niepełnosprawnych obywateli np. w kwestii udziału/głosowania w wyborach.
Ostatnie tegoroczne wyjście odbyło się 17 października do Powiatowego Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności w Bydgoszczy oraz Działu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (DRON) MOPS. Obie instytucje mieszczą się przy ulicy Toruńskiej 272, a więc w dość dużej odległości od centrum miasta. Dojazd jest możliwy tramwajem nr 6 oraz autobusem nr 59. Należy wysiąść na przystanku Most Kazimierza Wielkiego-Toruńska, potem przejść nie więcej niż 200 m. Najpierw mijamy skrzyżowanie z sygnalizacją świetlno-dźwiękową i kierujemy się dalej ulicą Toruńską.
Uczestnicy spotkania zostali zapoznani z przestrzenią użytkową budynków w części przeznaczonej dla petentów.
Podczas wizyty obie instytucje przydzieliły nam swoich przedstawicieli w celu omówienia realizowanych zadań. Pracownicy Powiatowego Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności szczegółowo omówili procedury ubiegania się o uzyskanie orzeczenia o stopniu niepełnosprawności, legitymacji osoby niepełnosprawnej oraz karty parkingowej.
Pracownicy Działu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych MOPS omówili programy celowe skierowane do osób z niepełnosprawnością. Zapoznali z procedurami uzyskania dofinansowania do zakupu sprzętu rehabilitacyjnego, do likwidacji barier w komunikowaniu się, technicznych i architektonicznych oraz dofinansowania zakupu przedmiotów ortopedycznych i sprzętu pomocniczego refundowanego przez NFZ.
Przedstawiciele wszystkich odwiedzonych przez członków PZN instytucji wyrazili zainteresowanie i chęć zwiększenia dostępności dla osób z niepełnosprawnością wzroku w użytkowanych budynkach. Dla każdej z instytucji PZN przekazał broszurę „Jak pomóc osobie z dysfunkcją wzroku” wraz z kilkoma ramkami do podpisywania. Na adres e-mail przesłaliśmy także publikację wydaną przez PZN „Projektowanie i adaptacja przestrzeni publicznej do potrzeb osób niewidomych i słabowidzących - zalecenia i przepisy” oraz inne pomocne materiały.
Wszystkie materiały informacyjne, które otrzymaliśmy podczas ww. spotkań, zamieściliśmy na stronie okręgu www.kujawskopomorski.pzn.org.pl w zakładce Aktualności pod informacją z poszczególnych spotkań, a w formie papierowej przekazujemy osobom zainteresowanym. Każde wyjście było zakończone posiłkiem w innym lokalu gastronomicznym. Dzięki temu uczestnicy projektu poznali lokalizację, warunki lokalowe, menu oraz podejście personelu w restauracji „Garden” i „Pod Dębem”, kawiarni „Dolce Vita” oraz pierogarni „Pod Aniołami”. Wszędzie tam można smacznie zjeść, a obsługa jest miła i życzliwa.
Zapewne zawsze można zrobić więcej, lepiej, inaczej.
Zastosowane udogodnienia dla jednych są trafne i bardzo pomocne, a dla innych nieodpowiednie. Póki co nie ma opracowanych standardowych i obowiązkowych rozwiązań zwiększających dostępność przestrzeni publicznej dla osób z niepełnosprawnością.
Korzystajmy z tego, co już jest, doceńmy to i optymistycznie patrzmy w przyszłość – nie brakuje życzliwości, a więc możemy się spodziewać, że przestrzeń wokół nas będzie coraz bardziej przyjazna i bezpieczna.
Anna Kruczkowska
Do Góry